JAK ROZPOZNAĆ SŁYNNE “LUDWIKI”?

W minionych wiekach, kiedy podziały klasowe były dużo bardziej wyraźne, znajomość sztuki należała do obowiązkowych manier w towarzystwie. Pewnych rzeczy nie wypadało nie wiedzieć. I bynajmniej nie był to przejaw snobizmu.

Jeśli dobrnąłeś do tego miejsca, czytaj dalej. Za chwilę nauczysz się odróżniać poszczególne „ludwiki” z XVII i XVIII wieku. Voilà!


Meble ludwikowskie przede wszystkim zachwycają bogatymi zdobieniami, drewnem wysokiej jakości i pięknymi tapicerkami. Ale skąd właściwie wzięła się ich nazwa?

To proste! Od kolejnych królów francuskich: Ludwika XIV, Ludwika XV i Ludwika XVI. Analogicznie odpowiadają im kolejne epoki: barok, rokoko i klasycyzm. I najłatwiej rozpoznać je po nóżkach!

LUDWIK XIV & BAROK

Kto słyszał, ten wie… Barok to epoka pełna przepychu, bogatych złoceń, rzeźb i, przede wszystkim, przeskalowań. Rozmiary monumentalne rządziły wówczas! Co jeszcze? Nóżki i nogi stołów spinane były początkowo przez krzyżaki „H”, a następnie „X”. Meble do siedzenia głównie jednoosobowe. Mocno podwyższony zaplecek, oddzielony od siedzenia wąskim prześwitem. Meble dekorowane grubymi gobelinami, ciężkimi aksamitami, albo lekkimi adamaszkami. Charakterystyczne są taborety, w tym składane. Narodziny komody, która zastąpiła kufry.

Taki był styl Ludwika XIV, nazywanego „Królem Słońce”. Choć to czas także wielu wojen, które wówczas prowadziła Francja, znacznie powiększając swoje terytorium.

Wielkim symbolem tych czasów był zbudowany z niesamowitym rozmachem króla Pałac Wersalski. Najwspanialsze dzieło francuskiego baroku i symboliczne miejsce dla współczesnej Europy i świata – miejsce podpisania Traktatu Wersalskiego, kończącego I wojnę światową. Dla nas moment szczególny – odzyskanie niepodległości przez Polskę po 123 latach zaborów!

LUDWIK XV & ROKOKO

Meble straciły na swojej masywności i przeskalowaniu. Choć nadal bogato zdobione, stały się lekkie i wykwintne. Finezyjne. Krzywoliniowa forma mebli. Płynne linie nóżek połączyły się z konstrukcją mebla. Chińska laka. Cecha rozpoznawcza: kabriolowe nóżki, czyli wygięte w literę „S”.

Ludwik XV to monarcha absolutny i wytrawny kochanek. Jeden z największych playboyów, którego lata panowania przeszły do historii świata jako jedne z najbardziej rozpustnych.

Na jego przydługiej liście potencjalnych wybranek znalazła się bardzo dobrze wykształcona polska księżniczka Maria Leszczyńska, córka obalonego króla Polski Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej. Skromna Maria zawładnęła sercami Paryżan, a Ich małżeństwo przetrwało 43 lata, aż do jej śmierci.

Niemniej Wersal stał się wówczas symbolem zdrady małżeńskiej, wybujałego erotyzmu i zachcianek zaspokajanych kosztem poddanych. Zapewne obił Ci się o uszy tytuł markizy de Pompadour nadany kochance z nizin społecznych?

LUDWIK XVI & KLASYCYZM

Klasycyzm to uproszczenie form i zminimalizowanie przepychu. Subtelniejsze, eleganckie i szykowne. Dominuje antyczny zestaw ornamentów: liście akantu, rozety, wieńce laurowe, girlandy oraz grecko-rzymska harmonia kształtów i doskonałych proporcji. Meble politurowane oraz polichromowane. Krzesła z prostokątnym lub owalnym oparciem (tzw. medaillon). Zachował się nieco dekoracyjny styl, ale esowate nóżki, wyprostowały się!

Dla Francji to czas wielkich problemów finansowych, napięć społecznych i rewolucji francuskiej, która zmiotła Ludwika XVI z tronu i zaprowadziła na gilotynę. Upadła także monarchia, a na jej polityczne miejsce wkroczyli Robbespiere, Danton i wreszcie Napoleon.

Jak widać tło historyczne ma niebagatelny wpływ na kształtowanie się stylów estetycznych i kulturalnych epoki. Bisou. Bisou.